Аякөз Сұлтан
Елестетіп көріңізші, ондаған жылдар бойы табысты мансаптан кейін немесе жаңа жұмыс іздеп жүргенде сізді тым кәрі деп айтады. Зейнеткерлік жасқа таяп қалған мыңдаған адамдар күн сайын осындай жағдайға тап болып жатады. Бұл қиындыққа Светлана Тимошенко да тап болды.
«Өткен жылы мен белсенді түрде жұмыс іздедім. Мен асхана қызметкері, тазалаушы және әкімшілік бос жұмыс орындарын қарастырдым, бірақ мені барлық жерде қабылдамады. Барлығы мені жасыма байланысты жарамсыз деп айтты, өйткені жұмыс берушілер жас қызметкерлерді іздейді» — деп бөлісті Светлана Васильевна.
Светлана Тимошенко 59 жаста, келесі жылы зейнеткерлікке шығады, бірақ оған дейін әйелге тұрақты табыс көзі қажет. Мәселе Мансап орталығы арқылы шешілді, онда әйелге «Серебряный возраст» жобасы бойынша жұмысқа орналасу ұсынылды. Бұл белсенді еңбек жасынан өткен, бірақ әлі зейнеткерлік жасқа толмағандарды экономикалық белсенділікті арттыруға және жұмыспен қамтуға бағытталған жоба.
Жобаға қатысуға қойылатын негізгі талаптар қарапайым: 50 жастан Әлеуметтік кодекстің 207-бабында белгіленген зейнеткерлік жасқа дейін, сондай-ақ жұмыссыз ретінде тіркелу. Жоба үш жылға жалақыны субсидиялауды көздейді: бірінші жылы белгіленген сомадан 70%, екінші жылы 65% және үшінші жылы 60%, бірақ 30 АЕК-тен аспауы керек. Осы кезеңнен кейін жұмыс берушілер жобаға қатысушыларды зейнеткерлікке шыққанға дейін тұрақты жұмыс орындарына жұмысқа алуға міндеттенеді.
Біздің ауданда бұл жобаның көрсеткіштері жыл сайын өсіп келеді: 2023 жылдан бастап 10 «ауысуды» есепке алғанда 2022 жылы 7 адам, 2023 жылы 19 адам, 2024 жылы 24 адам жұмысқа орналастырылды. Оның ішінде 3 адам 2024 жылы жобаға қатысуын аяқтап, тұрақты жұмысқа ресми түрде орналастырылды.
Светлана Васильевна қызмет көрсету саласына жұмысқа орналасып, қонақүй администраторы болды. Әйелдің осы бизнестегі тәжірибесі оған тез үйреніп, кәсіби міндеттерін қиындықсыз бастауға көмектесті. Ол адамдардың кіру және шығуын бақылайды, тәртіп пен ережелердің сақталуын қадағалайды. Жастайынан қарбалас жұмыс кестесіне үйренген ол көп жұмыстан қорықпайды және жұмысқа құлшыныспен кіріседі.
Түрлі саланың кәсіпкерлері пәтер жалдап тұрған сол ғимаратта «Серебряный возраст» бағдарламасы бойынша жұмысқа орналасқан өзге де әйелдер жұмыс істейді. Светлана Васильевна сұхбат кезінде барлығы бірдей қиындықтарға тап болғанын айтты.
Жасы бойынша кемсітушілік көптеген білікті мамандардың жұмыс табуын қиындатады. Жастар үшін басты кедергі – тәжірибенің жоқтығы, бұл мәселені шешу үшін мемлекеттік деңгейде де, жұмыс берушілердің өздері арасында да көптеген түрлі бағдарламалар бар. Өз кезегінде, 50 жастан асқан адамдар, өкінішке орай, өзгертуге болмайтын жасына байланысты теріс пікірге тап болады.
Сонымен қатар, зейнеткерлік жастағы адамдарды жұмысқа орналастыру жұмыс берушілерге де пайда әкеледі, оларға тәжірибелі және ынталы қызметкерлерді алу мүмкіндігін береді, олардың алғашқы үш жылдағы жалақысын ішінара өтейді. Бұл бизнеске жалдаумен байланысты шығындар мен тәуекелдерді азайтуға және экономикалық тұрақтылықты сақтауға мүмкіндік береді. Тек қоғам мен жұмыс берушілер адамдарға жұмыс істеп, ақша табуға мүмкіндік беруі маңызды.